Asset Publisher
Lasy regionu
Lasy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu zajmują 324,5 tys. ha i są bardzo zróżnicowane, podobnie jak lesistość tego terenu. Wiele z nich przetrwało dawne osadnictwo i nadal tworzy zwarte leśne obszary. Puszcza Świętokrzyska i Kozienicka należą do najcenniejszych obszarów przyrodniczych w kraju. Inne wyróżniające się kompleksy leśne to Puszcza Stromiecka, Lasy Iłżeckie oraz lasy Niecki Włoszczowskiej. Pozostałe lasy: okolic Chmielnika, Staszowa, Pińczowa, Jędrzejowa i Grójca są bardziej rozdrobnione, ale także cenne i mające swoją specyfikę.
Średnia lesistość Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu przekracza 26%. Jest bardzo zróżnicowana i waha się od 60% (Puszcza Świętokrzyska) do mniejszej niż 5% (teren Opatowa, Doliny Nidy).
Lasy rosną tu na obszarze ok. 470 tys. ha (powierzchnia leśna stanowiąca lasy państwowe wynosi 324,5 tys. ha). Puszcza Kozienicka i Świętokrzyska należą do niezwykle cennych obszarów przyrodniczych w kraju.
Na północnym-wschodzie na lewo do Wisły rozciąga się Puszcza Kozienicka, będąca niegdyś częścią Puszczy Radomskiej. W centralnej części położona jest Puszcza Świętokrzyska – największy na tym obszarze kompleks lasów sąsiadujący ze Świętokrzyskim Parkiem Narodowym.
Pozostałe lasy – zróżnicowane i także cenne przyrodniczo grupują się w kompleksach leśnych będących częścią Puszczy Stromieckiej, Lasów Iłżeckich oraz położonych na terenie Niecki Włoszczowskiej. Bardziej rozdrobnione są pozostałe lasy: okolic Chmielnika, Staszowa, Pińczowa, Jędrzejowa i Grójca. Są to tereny o silnie rozwiniętym rolnictwie i żyznych glebach, stąd lasy przetrwały w mniejszych kompleksach. Są także cenne: spotkamy tu roślinność kserotermiczną, żyzne lasy bukowe, wąwozy lessowe. Szczególnie cenne w regionie są lasy położone w dolinach rzek Wisły, Pilicy, Czarnej, Krasnej, Nidy, Białej Nidy i ich dopływów.
Wg regionalizacji przyrodniczo-leśnej Polski tereny RDLP w Radomiu leżą w VI Krainie Małopolskiej (94%) oraz IV Krainie Mazowiecko-Podlaskiej (6%).
Kraina Małopolska zajmuje obejmuje swym zasięgiem rozległy i zróżnicowany teren – od Gór Świętokrzyskich poprzez wyżyny, równiny aż do dolin rzek i innych zagłębień terenu, w których utworzyły się torfowiska. Lasy RDLP w Radomiu położone są w czternastu mezoregionach tej krainy: Puszczy Świętokrzyskiej (23% lasów regionu), Równiny Radomsko-Kozienickiej (18%), Gór Świętokrzyskich (15%), Przedgórza Iłżeckiego (11%), Chmielnicko-Staszowskim (10%), Niecki Włoszczowskiej (5%), Piotrkowsko-Opoczyńskiego (4%), Płaskowyżu Jędrzejowskiego (3%), Wyżyny Miechowskiej (2%), Ponidzia (1%), Opatowskim (1%), Wyżyny Zachodniolubelskiej (0,5%), Doliny Nidy, Niziny Nadwiślańskiej (po 0,1%). Można tu spotkać główne gatunki lasotwórcze: sosnę, jodłę, świerk, buk i dąb. W wielu miejscach, szczególnie w borach występujących na siedliskach uboższych dominuje sosna. Tam, gdzie puszcze przetrwały okres dawnego osadnictwa lub gdzie nie uprawiano roli ze względu na górzysty lub bagienny teren mamy do czynienia z naturalnymi drzewostanami o dużym zróżnicowaniu gatunkowym bogatymi w jodłę, buki, klony, wiązy, jesiony i modrzewie. W rejonach wyżyn i gór wraz ze wzrostem wysokości klimat jest chłodniejszy i bardziej wilgotny. Ze względu na wielkość lasów na szczególną uwagę zasługuje Puszcza Świętokrzyska – drugi obszar pod względem największej lesistości w krainie. Warto zaznaczyć, że w mezoregionach Puszczy Świętokrzyskiej oraz Łysogórskim udział jodły przekracza 20%.
Z kolei krajobraz śródleśnych wydm porośniętych sosnowym lasem oraz torfowisk w zagłębieniach terenu pomiędzy nimi (ługów) typowy jest dla Puszczy Kozienickiej. Także w wielu innych miejscach znajdziemy wspaniałe i zróżnicowane lasy.
Kraina Mazowiecko-Podlaska jest najmniej lesistą krainą, co miało przyczyny we wczesnym osadnictwie na tych ziemiach oraz intensywnego wylesiania w dawnych czasach pod uprawy rolne. Kraina zdominowana jest przez równinny krajobraz staroglacjalny: gliny i piaski zwałowe urozmaicone wydmami, torfowiskami i dolinami rzek. Lesistość krainy jest mała i wynosi 22%. Lasy rozmieszczone są nierównomiernie; większe powierzchnie zajmują w środkowej części krainy – w dolinach rzecznych i ich sąsiedztwie. Ważniejszymi rzekami są Wisła i Pilica oraz ich dopływy. Lasy RDLP w Radomiu położone są w trzech mezoregionach tej krainy położonych w jej południowo-wschodniej części: Równiny Kutnowsko-Błońskiej (4% lasów regionu), Doliny Dolnej Pilicy (1%) oraz Doliny Środkowej Wisły (1% lasów regionu). Mazowsze znajduje się poza zwartym występowaniem świerka, buka i jodły, jednak można te gatunki spotkać w miejscach gdzie sprzyjają temu warunki klimatyczno-siedliskowe. Obecnie stale rośnie udział gatunków liściastych, szczególnie na żyźniejszych siedliskach.
Fauna regionu jest bogata. W Puszczy Świętokrzyskiej i Kozienickiej spotkamy szereg rzadkich owadów, w tym związanych ze starymi, wiekowymi drzewostanami oraz martwym drewnem: zgniotek cynobrowy, pachnica dębowa, jelonek rogacz, a nawet nadobnicę alpejską (Góry Świętokrzyskie). Na śródleśnych łąkach występują m.in. przeplatka aurinia, modraszek telejus czy czerwończyk nieparek. Spotkamy tu też wiele gatunków z rodziny biegaczowatych.
Z płazów i gadów spotkamy niemal wszystkie gatunki. Na uwagę zasługuje występowanie żółwia błotnego w rezerwacie przyrody „Okólny Ług" w Puszczy Kozienickiej oraz „Borowiec" w pobliżu ujścia rzeki Zwoleńki do Wisły.
Wśród ptaków szczególne bogactwo gatunków znajdziemy w lasach położonych w dolinach rzek: szczególnie Wisły, Pilicy i Nidy, Białej Nidy, Czarnej, Krasnej oraz na rozległych bagnach i mokradłach takich jak Krasna, Białe Ługi (Puszcza Świętokrzyska), czy torfowiska Puszczy Kozienickiej. Dużą grupę stanowią wśród nich ptaki środowisk leśnych oraz ekotonowych występujących na skraju lasu i innych ekosystemów. Najcenniejszymi z występujących gatunków ptaków są bocian czarny, bielik, kraska, których stanowiska lęgowe podlegają ochronie strefowej. Na rozległych torfowiskach, łąkach, skrajach lasów świętokrzyskich bytują cietrzewie. W rozległych olsach możliwe jest spotkanie puchacza, a na obszarach sąsiadujących z otwartymi łąkami orlika krzykliwego, puszczyka uralskiego (Góry Świętokrzyskie).
W lasach RDLP w Radomiu stwierdzono wiele gatunków nietoperzy, szczególnie w jaskiniach występujących licznie na terenie świętokrzyskim, ale też gatunków typowo leśnych. Stwierdzono gatunki: borowiec wielki, mroczek posrebrzany, mroczek późny, kilka gatunków nocków.
Z najnowszych badań wynika, że tereny RDLP w Radomiu są jednym z najważniejszych miejsc występowania popielicy w Polsce. Wszystkie rzeki regionu zasiedlone są przez bobry, których liczba stale rośnie.
W rozległych i zwartych lasach Puszczy Świętokrzyskiej i Lasów Iłżeckich bytują wilki - cenny element środowiska naturalnego wymagający szczególnej uwagi i ochrony.
Asset Publisher
Cięcia sanitarne w Leśnictwie Słowik i Dyminy
Cięcia sanitarne w Leśnictwie Słowik i Dyminy
Nadleśnictwo Kielce informuje, że w najbliższych dniach (od 12.05), na terenie leśnictwa Dyminy (odział 1 A, obszar na zachód od Stadionu Leśnego) prowadzone będą cięcia sanitarne w drzewostanach objętych gradobiciem w lipcu ubiegłego roku. Prace będą miały na celu usunięcie drzew chorych, obumarłych lub stanowiących zagrożenie dla użytkowników lasu. Prace wynikają bezpośrednio z zaawansowanego procesu wydzielania się posuszu i zamierania drzewostanów. Zapobiegną wystąpieniu gradacyjnego pojawu szkodliwych owadów (głównie kornika ostrozębnego), który w konsekwencji może zagrozić trwałości drzewostanu na tym terenie.
W dniu 14 lipca 2024 r. miała miejsce nawałnica połączona z gradobiciem (więcej o tym zdarzeniu można przeczytać tutaj). Bezpośrednie skutki nawałnicy w postaci połamanych i wywróconych drzew zostały usunięte w ubiegłym roku. W chwili obecnej wydzielający się posusz głównie sosnowy jest skutkiem uszkodzenia koron drzew na skutek gradobicia.
Oceny stanu lasu po ubiegłorocznej nawałnicy dokonano komisyjnie w lutym 2025 w Leśnictwach Dyminy i Słowik. W skład komisji weszli przedstawiciele: Zespołu Ochrony Lasu w Radomiu, Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu, Nadleśnictwa Kielce oraz Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Kielcach. Lustrację przeprowadzono z gruntu i za pomocą drona, wykonując obszerną dokumentację filmową i fotograficzną. W toku oględzin terenu, we wszystkich wspomnianych lokalizacjach stwierdzono obumarłe i obumierające drzewa w wyniku uszkodzenia igliwia oraz strzał poprzez wyjątkowo silne gradobicie, które uszkodziły systemy przewodzące drzew oraz aparat asymilacyjny. Wynikiem tego jest występowanie bardzo dużej podatności na zasiedlanie przez szkodniki owadzie, które w konsekwencji mogą prowadzić do gradacyjnego ich pojawu oraz dużą podatność infekcji przez grzyby patogeniczne. Oba te czynniki z biegiem czasu mogą doprowadzić do rozpadu drzewostanu.
W obecnej chwili obserwuje się nasilone wydzielanie posuszu sosnowego o charakterze jednostkowym i kępowym. Ponadto należy zauważyć, że obszary te charakteryzują się bardzo dużym zagrożeniem pożarowym, które nasila się wraz z postępowaniem zamierania drzew.
Większość uszkodzonych i zamierających drzew występuje w drzewostanach, które położone są na obszarze lasów społecznych, gdzie stanowią bezpośrednie zagrożenie dla społeczeństwa, które intensywnie korzysta z tych terenów turystycznie i rekreacyjnie. Zaniechanie działań polegających na poprawie stanu sanitarnego lasu z pewnością spowoduje niekontrolowany wzrost zagrożenia.
Podjęcie działań zaradczych wynika z zapisów Ustawy o Lasach, Zasad Hodowli Lasu, Instrukcji Ochrony Lasu oraz Instrukcji Urządzania Lasu. Działania te są niezbędne dla zachowania bezpieczeństwa oraz zdrowia ekosystemu leśnego.
Lasy społeczne pełnią ważne funkcje, stanowiąc miejsce wypoczynku, spacerów, aktywności fizycznej i kontaktu z przyrodą. Dlatego też, troska o ich stan zdrowotny oraz bezpieczeństwo osób korzystających z ich uroków jest naszym priorytetem.
Prosimy o zachowanie szczególnej ostrożności podczas przebywania w lesie w czasie trwania prac. W wybranych miejscach mogą pojawić się czasowe ograniczenia dostępu – będą one odpowiednio oznakowane.
Dziękujemy za wyrozumiałość i prosimy o stosowanie się do zaleceń leśników.